Wzory księgowań w jednostce budżetowej W. Rup

Tytuł:  Wzory księgowań w jednostce budżetowej .

Wydanie piąte, uaktualnione.

Autorzy:  Rup Wojciech.

Wydawca:  Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp z o.o.

ISBN:  978-83-7804-690-5

Miejsce i rok wydania:  Gdańsk 2019

Wydanie:  V

Ilość stron:  274

Format  B5

Opis

Publikacja niezbędna każdemu księgowemu jednostki budżetowej – zawiera wzory księgowań operacji gospodarczych charakterystycznych dla jednostek budżetowych.

Operacje ewidencjonowane na kontach księgi głównej jednostki budżetowej zostały zaprezentowane w układzie tematycznym z podziałem na obszary i rodzaje działalności:

• ­gospodarka majątkiem trwałym,
• ­majątek obrotowy,
• ­gospodarka pieniężna oraz dochody i wydatki budżetowe,
• ­rozrachunki i zaangażowanie,
• ­przychody, koszty i wynik finansowy,
• ­fundusze.

Omawiane operacje według rodzajów działalności opatrzone są komentarzem w zakresie uzasadnienia sposobu ewidencji poszczególnych operacji, wyceny aktywów i pasywów, przychodów i kosztów oraz ewidencji w księgach pomocniczych prowadzonych do niektórych kont księgi głównej.

W celu ułatwienia pracy księgowego autor sporządził szczegółowy indeks operacji księgowych w ujęciu alfabetycznym, w którym podano adres każdej operacji w tabelach wzorów księgowań i numerów operacji.

Dodatkowo w książce praktyczne przykłady liczbowe na schematach teowych wybranych operacji, trudnych zagadnień gospodarki finansowej i majątkowej, w tym np.:

• rozliczenie i ewidencja należnego i naliczonego podatku VAT w samorządowej jednostce budżetowej będącej częścią podatnika VAT oraz centralne rozliczenie podatku VAT w skali całej jednostki samorządu terytorialnego,
• koszty budowy środków trwałych i ich rozliczenie,
• ­ewidencja umowy leasingu finansowego środka trwałego u korzystającego, którym jest jednostka budżetowa,
• ­likwidacja rachunku dochodów własnych i przekazanie niewykorzystanych środków na rachunek pomocniczy,
• ­kompensata (potrącenia) wzajemnych należności – ewidencja w urzędzie jednostki samorządu,
• ­wspólny rachunek bankowy budżetu i urzędu terytorialnego,
• ­wypłaty świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz rozliczenie zwrotu świadczeń alimentacyjnych w jednostce budżetowej (np. OPS) realizującej zadanie,
• ­ewidencja rozliczeń międzyokresowych w jednostce budżetowej prowadzącej ewidencję kosztów tylko w zespole 4 kont kosztów.

Piąte wydanie książki zaktualizowano według stanu prawnego na czerwiec 2019 r. Uwzględniono w nim konsekwencje w księgach rachunkowych związane m.in. z:

• wprowadzeniem mechanizmu podzielonej płatności (split payment) i jego wpływem na rozliczenia podatku VAT przez jednostki budżetowe,
• problemem ustawowego przekształcenia prawa wieczystego użytkowania w prawo własności,
• wprowadzeniem do ustawy o finansach publicznych art. 72 ust. 1a i zmianami w zakresie uznawania tytułów dłużnych zaliczanych do państwowego (samorządowego) długu publicznego.

Spis treści

Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

1. Podstawy prawne i zasady rachunkowości budżetowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
2. Organizacja prowadzenia rachunkowości w jednostkach budżetowych . . . . . . . . 25

III. Prowadzenie ewidencji w księgach rachunkowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

1. Dokumentacja zasad rachunkowości. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
2. Księgi rachunkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
3. Księgi pomocnicze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
4. Ewidencja pozabilansowa (pozaksięgowa). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
5. Dokumentacja uzupełniająca prowadzenie rachunkowości i gospodarki

finansowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

1. Wzory księgowań według obszarów działalności jednostki budżetowej. . . . . . . . 51
2. Gospodarka majątkiem trwałym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

A1. Środki trwałe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

A2. Koszty budowy środków trwałych (inwestycje) . . . . . . . . . . . . . . . . 65

A3. Wartości niematerialne i prawne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70

A4. Leasing składników majątku trwałego – ewidencja w jednostce

budżetowej – leasingobiorcy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

A5. Długoterminowe aktywa finansowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78

1. Majątek obrotowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81

B1. Materiały i towary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81

B2. Wyroby gotowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85

B3. Inwentaryzacja rzeczowych składników majątku obrotowego . . . . . . . . 86

B4. Krótkoterminowe aktywa finansowe i inne środki pieniężne . . . . . . . . . 88

1. Gospodarka pieniężna oraz dochody i wydatki budżetowe . . . . . . . . . . . . 90

C1. Operacje na rachunku bieżącym (w państwowych jednostkach

budżetowych dotyczy wykonania budżetu państwa – środków krajowych) . 90

C2. Rachunek VAT prowadzony dla rachunku bieżącego jednostki . . . . . . . 98

C3. Wydatki finansowane ze środków europejskich i pochodzenia

zagranicznego niepodlegających zwrotowi w państwowych jednostkach

budżetowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102

C4. Wydatki finansowane ze środków pochodzących z budżetu

Unii Europejskiej i pochodzenia zagranicznego niepodlegających

zwrotowi w samorządowych jednostkach budżetowych. . . . . . . . . . . 105

C5. Ewidencja w urzędzie jednostki samorządu terytorialnego operacji

realizacji dochodów i wydatków budżetowych bezpośrednio

na rachunek bankowy budżetu, gdy urząd nie posiada oddzielnego

rachunku bankowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108

C6. Operacje pieniężne na innych rachunkach bankowych . . . . . . . . . . . 111

C7. Wydzielony rachunek dochodów szkół i placówek oświatowych,

o którym mowa w art. 11a oraz w art. 223 ustawy o finansach

publicznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116

1. Rozrachunki i zaangażowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121

D1. Należności z tytułu dochodów budżetowych – zagadnienia ogólne. . . . . 121

D2. Należności budżetowe z tytułu podatków . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125

D3. Zobowiązania z tytułu wydatków budżetowych . . . . . . . . . . . . . . . 128

D4. Inne rozrachunki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132

D5. Rozrachunki z tytułu podatku VAT przy realizacji dochodów

i wydatków budżetowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135

D6. Zaangażowanie wydatków budżetowych w samorządowych jednostkach

budżetowych (wszystkie rodzaje wydatków) i państwowych jednostkach

budżetowych (środki krajowe) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144

D7. Zaangażowanie wydatków finansowanych ze środków europejskich

w państwowych jednostkach budżetowych . . . . . . . . . . . . . . . . . 147

D8. Plan wydatków i jego rozliczenie w samorządowych jednostkach

budżetowych w całym zakresie działalności oraz w państwowych

jednostkach budżetowych w zakresie wykonania budżetu państwa

(środki krajowe) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149

D9. Plan wydatków środków europejskich w państwowych jednostkach

budżetowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150

D10. Plan i wykonanie wydatków w układzie zadaniowym . . . . . . . . . . . . 151

D11. Wydatki niewygasłe – plan i realizacja w jednostce budżetowej . . . . . . 153

1. Przychody, koszty, wynik finansowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154

E1. Przychody . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154

E2. Różnice kursowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160

E3. Koszty w jednostkach budżetowych prowadzących ewidencję kosztów

tylko w układzie rodzajowym kosztów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164

E4. Koszty w jednostkach budżetowych prowadzących ewidencję kosztów

w układzie rodzajowym kont kosztów i jednocześnie w układzie

kalkulacyjnym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168

E5. Klasyfikacja kosztów zwykłej działalności operacyjnej

do odpowiednich rodzajów kosztów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170

E6. Rozliczenia międzyokresowe przychodów i kosztów . . . . . . . . . . . . 178

E7. Obroty wewnętrzne (przychody ze sprzedaży wewnętrznej) . . . . . . . . 182

E8. Przychody i koszty wynikające ze zdarzeń losowych i nadzwyczajnych . . 186

E9. Wynik finansowy – wariant porównawczy obliczania wyniku

finansowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187

1. Fundusze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189

F1. Fundusz jednostki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189

F2. Pozostałe fundusze w jednostce budżetowej . . . . . . . . . . . . . . . . . 192

F3. Wzajemne rozliczenia między jednostkami – ewidencja pozabilansowa . . 194

1. Przykłady liczbowe ewidencji wybranych operacji na kontach księgowych . . . . . 199
2. Ewidencja operacji w księdze rachunkowej budżetu jednostki samorządu

terytorialnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239

1. Ewidencja wykonania dochodów i wydatków budżetu . . . . . . . . . . . . . . 242
2. Przychody i rozchody – kredyty i pożyczki otrzymane i udzielone oraz inne

operacje z nimi związane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246

2A. Centralne rozliczenie podatku VAT. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 254

1. Zamknięcie księgi rachunkowej budżetu i wydatki niewygasłe. . . . . . . . . . 261
2. Ewidencja pozabilansowa wykonania budżetu . . . . . . . . . . . . . . . . . . 262
3. Wspólna księga rachunkowa budżetu jst i urzędu jst . . . . . . . . . . . . . . . 263

Indeks operacji księgowych w jednostce budżetowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267

4 Wzory księgowań w jednostce budżetowej