Stare i nowe w średniowieczu. Pomiędzy innowacją

Opis

Ze wstępu

(...) Zjawisko konfrontacji tradycji i innowacji, starego i nowego jest wciąż powtarzającym się motywem w dziejach cywilizacji. Tradycja stanowi siłę stabilizującą funkcjonowanie grup społecznych, innowacja pozwala na rozwój i dostosowywanie do zmieniających się warunków środowiska, tak naturalnego, jak i kulturowego. Tę subtelną równowagę pomiędzy ostrożnym, rozumnym „starym" a odważnym, przekraczającym bariery „nowym" obserwujemy dzięki badaniom historycznym, tak źródeł pisanych, jak i archeologicznych. Przyczyny pojawiania się, a następnie rozpowszechniania innowacji są wielorakie. Matką wynalazku jest nie tylko potrzeba, za faktem jego pojawienia się kryje się bowiem splot emocji i sytuacji niekiedy przypadkowych, raczej nie do odgadnięcia z dzisiejszej perspektywy. Oczywiście innowacja musi odpowiadać zapotrzebowaniu w danym miejscu i czasie, w przeciwnym wypadku odejdzie w zapomnienie, by przepaść na zawsze lub objawić się dopiero w sprzyjających okolicznościach. Z perspektywy archeologicznej należy widzieć rolę innowacji nie jako zmiennej niezależnej, przynoszącej jako skutek zmiany kulturowe, ale jako element systemu funkcjonujący w ścisłej interakcji ze środowiskiem, gospodarką oraz systemami politycznymi i światopoglądowymi.

W niniejszym tomie Autorzy rozważają tematykę tradycji i innowacji w wielu różnych aspektach (...).

Spis treści

Przemysław Urbańczyk, Plemiona czy chaos?

Michał Brzostowicz, Tradycja i nowy porządek. Mieszkańcy Wielkopolski w obliczu przemian zachodzących w X-XIII wieku

Maciej Przybył, "Stare" i "nowe" w systemie władzy książęcej Mieszka III

Ivana Bohacov, Prazsky hrad a Mala Strana v ranem stredoveku a problem synchronizace jejich vyvoje

Ladislav Varadzin, Zasobovani rane stredovekeho hradiste Stara Boleslav keramikou. Prispevek k poznani distribuce keramiky v ranem stredoveku

Petr Meduna, Urnae mellis

Andrzej Buko, Innowacja czy siła tradycji? O niektórych aspektach wczesnośredniowiecznych produkcji garncarskich z tzw. glin białych regionu Małopolski

Błażej Stanisławski, Symbolika płaszczyzną konfrontacji starej i nowej technologii

Rudolf Prochazka, Moravska keramika kolem r. 1000 - otazka kontinuity a zminy

Maciej Trzeciecki, Stare i nowe w garncarstwie wczesnośredniowiecznego Płocka

Anna Bogumiła Kowalska, "Stare" i "nowe" w średniowiecznym szczecińskim rzemiośle szewskim

Eike Gringmuth-Dallmer, Die Nutzung der Energie im Hohen Mittelalter. Zwischen Tradition und Innovation

Dominik Nowakowski, Od kasztelanii do wiechbildu. Podziały wewnętrzne ziemi głogowskiej w średniowieczu

Felix Biermann, Die Bauerhof als Innovation? Dorf und Gehoft vom fruhen bis zum spaten Mittelalter im nordlichen westslawischen Raum

Jarosław Lewczuk, Wieża. Recepcja ogólnoeuropejskiego wzorca popularnej siedziby obronnej

Stanisław Rosik, Nieodparty urok "świata rzymskiego"? Nadmorscy Słowianie między chrystianizacją a "europeizacją"

Leszek P. Słupecki, Święty Wojciech i miejsce jego męczeństwa. Misja w strefie pogranicza?

Radosław Liwoch, Wielka mogiła bliźniacza w Podhorcach

Marek Dulinicz, Wczesnośredniowieczny przełom w obrządku pogrzebowym na Mazowszu

Anna Pobóg-Lenartowicz, Scivit namque: Non adinvencionibus novis, sed observantia veterum religionem stabiliri... Przykłady śląskich kanoników regularnych

Przemysław Wiszewski, Nowe jak stare, czyli o tradycji z falsyfikatów lubiąskiego dokumentu fundacyjnego (XIII-XIV w.)

Wojciech Mrozowicz, Stare i nowe nośniki pamięci na średniowiecznym Śląsku

Aleksander Paroń, Zjawisko zmiany kulturowej w społecznościach koczowniczych na przykładzie Pieczyngów