Feliks Koneczny – Dzieła zebrane, t. I-XI

Redaktor serii Kajetan Rajski

Tom I:

Rok wydania: 2021

Oprawa: twarda z obwolutą

Liczba stron: 836

Format: 165 x 235

Numer ISBN: 978-83-959658-3-8

Pierwszy tom “Dzieł zebranych” prof. Feliksa Konecznego obejmuje prace wybitnego polskiego filozofa i historiozofa z lat 1887-1896. Minister Przemysław Czarnek napisał we wstępie do publikacji: “Głębia myśli Feliksa Konecznego, niepospolita i wszechstronna erudycja, a przede wszystkim miłość prawdy i zdolność jej prezentacji i obrony, sprawiają, że jest On szczególnie potrzebny dziś, w czasach, w których do mediów, edukacji i wychowania przenika relatywizm i agnostycyzm zabijający duchowe życie tak samych osób jak i społeczeństw”.

***

Tom II:

Rok wydania: 2021

Oprawa: twarda z obwolutą

Liczba stron: 952

Format: 165 x 235

Numer ISBN: 978-83-959658-4-5

Drugi tom „Dzieł zebranych” Feliksa Konecznego obejmuje prace z lat 1896-1898. Do najistotniejszych z nich należą „Dzieje Śląska” adresowane do polskiego ludu znajdującego się pod zaborem niemieckim i austriackim. Kwestiom teoretycznym dotyczącym problematyki rozwijania polskości wśród niższych warstw społeczeństwa Koneczny poświęcił z kolei pracę „Głos w sprawie ludowej”. Drugi tom „Dzieł zebranych” zawiera ponadto recenzje sztuk wystawianych na deskach krakowskiego teatru, a także opisy nowych osiągnięć historiografii polskiej, przeznaczone również dla czeskiego czytelnika. Całość zamyka książka „Życie i zasługi Adama Mickiewicza”.

***

Tom III:

Rok wydania: 2021

Oprawa: twarda z obwolutą

Liczba stron: 768

Format: 165 x 235

Numer ISBN: 978-83-959658-5-2

Tom trzeci „Dzieł zebranych” Feliksa Konecznego zawiera prace z lat 1898-1902. Wśród nich można znaleźć pokaźny zasób recenzji sztuk teatralnych. Autor wyrażał niekiedy krytyczne sądy o stanie ówczesnego dramatopisarstwa oraz krakowskiej sceny, nie wahając się wskazywać błędy nawet w utworach Stanisława Wyspiańskiego. Potrafił wszelako docenić atuty prezentowanych dzieł oraz sprawną grę aktorską. W recenzjach teatralnych widać u autora głębokie poczucie odpowiedzialności. Koneczny solidnie przygotowywał się do każdej premiery, sporządzał notatki w trakcie przedstawienia, niekiedy sztukę oglądał dwukrotnie.

Niniejszy tom zawiera ponadto broszurę „Jan III Waza i misja Possewina”, w której autor na podstawie kwerendy w archiwach watykańskich rzucił nowe światło na działalność wysłannika Stolicy Apostolskiej, którego celem stało się przywrócenie Kościołowi katolickiemu Szwecji. Z kolei cenne uwagi o kulisach pracy nad uświadomieniem narodowym całego społeczeństwa zawarł w artykule „Oświata a dobrobyt w Galicji”.

***

Tom IV:

Rok wydania: 2022

Oprawa: twarda z obwolutą

Liczba stron: 936

Format: 165 x 235

Numer ISBN: 978-83-959658-8-3

Czwarty tom „Dzieł zebranych” Feliksa Konecznego, obejmujący prace z lat 1902-1903, zawiera dwie ważne popularyzatorskie publikacje – „Dzieje Polski” oraz „Dzieje Polski za Piastów”. Pisząc je Feliks Koneczny miał na celu upowszechnienie wiedzy o chwalebnej przeszłości Polski oraz uświadomienie narodowe niższych warstw społeczeństwa.

Ponadto w niniejszym tomie można odnaleźć artykuły Konecznego, w których podejmuje wątek czeskiego odrodzenia narodowego. Krakowski historyk w broszurze „W sprawie górnośląskiej” zajął z kolei stanowisko wobec sporu, który pojawił się wśród Polaków na Górnym Śląsku w sprawie odpowiedniej taktyki walki politycznej z niemieckim zaborcą. Koneczny jawi się w niej jako krytyk wczesnej działalności Wojciecha Korfantego. Z kolei w tekstach „Konserwatyzm chłopski” i „Spór o folklor” rozwija swoje poglądy na temat warstwy ludowej, wchodząc w polemikę z ówczesnymi popularnymi koncepcjami. Tom zawiera również recenzje sztuk wystawianych na deskach krakowskiego teatru.

Tom V

Rok wydania: 2022

Oprawa: twarda z obwolutą

Liczba stron: 972

Format: 165 x 235

Numer ISBN: 978-83-959658-9-0

Na piąty tom „Dzieł zebranych” Feliksa Konecznego składają się prace opublikowane przez krakowskiego historyka w latach 1903-1905. Znajdziemy wśród nich książkę „Dzieje Polski za Jagiellonów”, w której w sposób przystępny przedstawił losy Polski w czasach panowania litewskiej dynastii. Warto zwrócić szczególną uwagę na broszurę „Geografia historyczna”. Koneczny syntetycznie przedstawił w niej historię ziem Polski i Wielkiego Księstwa Litewskiego, usiłując tym samym pobudzić rodaków do szerszego spojrzenia na sprawy polskie. Tom zawiera również ostatnie recenzje sztuk teatralnych wystawianych na deskach krakowskiego teatru, a także „Nowiny z historiografii polskiej”, gdzie prezentował swój punkt widzenia na rezultaty ówczesnych badań historycznych.

W roku 1905 Feliks Koneczny został redaktorem naczelnym „Świata Słowiańskiego”. Miesięcznik miał na celu propagowanie idei słowiańskiej wśród Polaków oraz nawiązywanie stosunków kulturalnych z elitami pobratymczych narodów. W niniejszym tomie można odnaleźć artykuły Konecznego z pierwszego rocznika tego czasopisma.

***

Tom VI

Rok wydania: 2022

Oprawa: twarda z obwolutą

Liczba stron: 864

Format: 165 x 235

Numer ISBN: 978-83-964785-0-4

W szóstym tomie „Dzieł zebranych” Feliksa Konecznego można odnaleźć jego publikacje z lat 1905-1909. Krakowski historyk opublikował wówczas znaczącą popularyzatorską pracę „Dzieje Polski opowiedziane dla młodzieży”, w której w sposób przystępny dla młodego czytelnika opowiedział o losach ziem polskich od czasów najdawniejszych. Książka zyskując uznanie wśród dzieci i młodzieży doczekała się kolejnych wydań. Z kolei swoje refleksje na temat polskiego katolicyzmu Koneczny przedstawił w odpowiedzi na ankietę zorganizowaną przez „Przegląd Powszechny”. Akcentował w niej pilną potrzebę sformułowania katolickiej teorii nowoczesnego państwa podkreślając, że Polska powinna wziąć w tych pracach znaczący udział.

Największą część niniejszego tomu stanowią artykuły Feliksa Konecznego z redagowanego przezeń „Świata Słowiańskiego”, gdzie opisywał między innymi rozwój idei słowianofilskiej i przeciwdziałanie rosyjskiej próbie organizacji ruchu słowiańskiego, polsko-rusińskie spory w Galicji Wschodniej czy też partykularne problemy Czechów, Słowaków i Słoweńców.

***

Tom VII

Rok wydania: 2022

Oprawa: twarda z obwolutą

Liczba stron: 812

Format: 165 x 235

Numer ISBN: 978-83-964785-1-1

W VII tomie „Dzieł zebranych” zamieszczone zostały prace Feliksa Konecznego z lat 1909-1917. Koneczny do roku 1914 kontynuował redagowanie miesięcznika „Świat Słowiański”, w którym postulował współpracę słowiańskich narodów Europy Środkowo-Wschodniej wobec niebezpieczeństwa germanizmu wspieranego przez Węgry oraz wynaturzonej przez Rosję idei słowiańskiej. Wiele miejsca poświęcił także relacjom polsko-czeskim. Końcem 1912 r. w Krakowie utworzone zostało Towarzystwo Słowiańskie, co do którego Koneczny miał nadzieję, że będzie prezentowało polskie interesy narodowe w opozycji do prorosyjskich idei neoslawistycznych. Przedstawiał tę myśl na łamach obszernego artykułu „Słowianoznawstwo a słowianofilstwo”. Z kolei w tekście „Teoria Grunwaldu” referował oryginalnie polską ideę polityczną piętnastego stulecia. Warto wymienić także cykl artykułów „O pajdokracji”, w których przestrzegał przed przesadnym zaangażowaniem młodego pokolenia w sprawy polityczne. Szczególnie interesującą pracą jest również pisany u progu Wielkiej Wojny tekst „Stosunki religijne na Bałkanach”. Tom zamyka książka „Oświęcimskie niemieckie czy też Cieszyńskie polskie?” z roku 1917, w której z całą wyrazistością wybrzmiewa publicystyczna walka o granice odradzającej się Polski.

***

Tom VIII

Rok wydania: 2023

Oprawa: twarda z obwolutą

Liczba stron: 856

Format: 165 x 235

Numer ISBN: 978-83-964785-3-5

Tom VIII „Dzieł zebranych” obejmuje prace Feliksa Konecznego z lat 1917-1918. W tym czasie wydana została publikacja „Dzieje Rosji. Tom I (do roku 1449)”, napisana podczas Wielkiej Wojny, która stała się podstawą do uzyskania przez Konecznego habilitacji. Recenzenci, wśród nich prof. Władysław Konopczyński, ocenili pracę pozytywnie: „Dzieło dra Konecznego posiada niepospolitą wartość informacyjną, autor objął swym wykładem wszystkie strony życia politycznego, ustrojowego, gospodarczego, kulturowego, interpretuje wypadki i ich wzajemny związek w sposób nader inteligentny”. W trakcie I wojny światowej Feliks Koneczny przygotował również książkę „Tadeusz Kościuszko. Życie – czyny – duch” wydaną w stulecie śmierci Naczelnika. W pracy tej zaprezentował biografię Kościuszki na tle zmagań europejskich mocarstw, w których Rzeczpospolita z chwiejnym monarchą i obozem zdrady była drugorzędnym aktorem. Kościuszko piórem Konecznego został przedstawiony jako bohater idealny, ucieleśnienie cnót wojskowych, obywatelskich i osobistych.

W niniejszym tomie znalazły się również cztery artykuły Feliksa Konecznego pochodzące z publikacji „Polska w kulturze powszechnej” opracowanej pod jego redakcją, która miała w sposób syntetyczny zaprezentować wkład polskiej kultury do dziedzictwa całej ludzkości. Koneczny analizował wpływy polskie w zachodniej Słowiańszczyźnie, w sposób szczególny na polu literatury, opisywał dzieje gospodarcze Polski, a także porozbiorową pracę kulturalną polskich elit.

***

Tom IX

Rok wydania: 2023

Oprawa: twarda z obwolutą

Liczba stron: 864

Format: 165 x 235

Numer ISBN: 978-83-964785-4-2

W tomie IX „Dzieł zebranych” odnajdziemy teksty Feliksa Konecznego z lat 1919-1921. Do najistotniejszych prac pochodzących z tego okresu należą „Dzieje Rosji od najdawniejszych do najnowszych czasów” oraz „Polskie Logos a Ethos. Roztrząsanie o znaczeniu i celu Polski”. Druga z nich stanowi pomost między dotychczasowymi badaniami historycznymi Konecznego, obejmującymi m.in. wkład Polski w kulturę europejską, a pracami historiozoficznymi, w których przedstawia oryginalną koncepcję cywilizacji. To właśnie w książce „Polskie Logos a Ethos” Koneczny po raz pierwszy sformułował autorską definicję cywilizacji jako „metody ustroju życia zbiorowego”. Historyk uważał, że odzyskanie niepodległości przez Polskę jest dopiero wstępem do odegrania przez nią istotnej roli cywilizacyjnej: „Niepodległość uważaliśmy i uważamy za środek do skutecznego wspięcia się na szczyty ludzkości, ażeby spełnić wobec cywilizacji powszechnej jak najlepiej nasze obowiązki”.

W niniejszym tomie można odnaleźć także dwie broszury – „Czeskie a polskie prawa historyczne do Cieszyńskiego” oraz „O pierwotnej polskości ziemi Chełmskiej i Rusi Czerwonej” – napisane w trakcie walk o granice i sporów o kształt terytorialny odrodzonej Polski. Autor jednoznacznie, opierając się o źródła historyczne, opowiadał się za przynależnością obu terenów do Rzeczpospolitej. Ponadto w tomie zawarte zostały prace „Skrót do nauki historii polskiej” oraz „Skrót dziejów włościaństwa w Polsce”.

***

Tom X

Rok wydania: 2023

Oprawa: twarda z obwolutą

Liczba stron: 864

Format: 165 x 235

Numer ISBN: 978-83-67886-01-7

W tomie X „Dzieł zebranych”, zawierającym prace Feliksa Konecznego z lat 1922-1927, można wyróżnić trzy najważniejsze obszary zainteresowań Profesora. Koneczny kontynuował badania nad dziejami Rosji, a w sposób szczególny nad relacjami litewsko-moskiewskimi w XV wieku. Artykuły „Rzekoma koalicja Litwy z Tatarami przeciwko Moskwie w r. 1480” czy „Sprawy z Mengli-Girejem 1473-1504”, a także szereg innych, pomniejszych opracowań, były efektem pracy naukowej prowadzonej przez Konecznego w Katedrze Historii Europy Wschodniej na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. Profesor w latach dwudziestych w swoich artykułach skupiał się także nad zagadnieniem historii administracji i postulował prowadzenie pogłębionych studiów w tej dziedzinie. „Bez administracji nie ma państwa. Jest zaś administracja wskaźnikiem jego stanu, siły lub słabości narodu” – pisał. W niniejszym tomie można znaleźć niezwykle istotną pracę „Dzieje administracji w Polsce w zarysie”. Feliks Koneczny systematycznie kontynuował także badania nad cywilizacjami, co zaowocowało powstaniem takich tekstów jak „Do metodologii nauki o cywilizacji”, „Różnolitość cywilizacyjna Słowiańszczyzny”, „Religie a cywilizacje” czy „Bizantynizm niemiecki”.

Wśród znajdujących się w X tomie prac warto wyróżnić także, nieznany dotychczas, artykuł napisany z okazji koronacji obrazu Matki Bożej Ostrobramskiej, a także tekst „Czterdzieści tez zasadniczych” zamieszczony na łamach „Trybuny Narodu”, stanowiący swoisty manifest przekonań polityczno-ustrojowych Profesora

***

Tom XI

Rok wydania: 2023

Oprawa: twarda z obwolutą

Liczba stron: 740

Format: 165 x 235

Numer ISBN: 978-83-67886-03-1

W XI tomie „Dzieł zebranych” Feliksa Konecznego można odnaleźć teksty Profesora z lat 1928-1935. Owocem jego badań stały się publikacje poświęcone historii Rosji, wśród nich książka „Litwa a Moskwa w latach 1449-1492 (»Dziejów Rosji« tom II)”. Jednakże najważniejszą część niniejszego tomu stanowią liczne artykuły pióra Profesora, publikowane m.in. na łamach „Rzeczpospolitej”, „Tęczy”, a przede wszystkim „Myśli Narodowej”. W zwięzłej formie Profesor prezentował poglądy na sprawy cywilizacyjne, powstały wówczas artykuły „Państwo a metody życia zbiorowego”, „Czy polityka należy do cywilizacji?”, „Dwoistość Niemiec” lub „Kościół w Polsce wobec cywilizacji”.

W tekstach „O kierunek polskości” czy „Tło cywilizacyjne odsieczy wiedeńskiej”, a przede wszystkim w artykule „Polska między Wschodem a Zachodem”, stawiał pytania o miejsce Polski w gronie narodów cywilizacji łacińskiej. Nie brakowało również publicystyki, jak choćby teksty „Rozmnożenie bolszewizmu”, „Przywileje żubrów” czy „Amoralność życia gospodarczego”. W swoich artykułach Koneczny poruszał także tematykę szkolnictwa publicznego oraz ekonomii.